Khởi nghiệp ở VN

-- Nguyen Thanh Son--
Lão Đạt "Rồ" Dinh Cong Dat kể một chuyện làm mình nhớ mãi. Đạt Rồ rất máu học tập, hay đi ra nước ngoài, tìm đến các studio ở New York để xin học xem thiên hạ họ làm gì. Một lần về nhà kể cho các họa sĩ trẻ nghe, mấy anh xuýt xoa "cả đời em chỉ mơ ước được đi như anh".

Đạt Rồ trố mắt "vậy sao em không đi?" Cậu kia bảo "em không có tiền". Đạt Rồ bảo, tao thấy mày có con xe Dream, bán mẹ nó đi là đủ có tiền thực hiện ước mơ cả đời rồi". Cậu kia im lặng nhưng cuối cùng cũng không bán cái xe Dream của mình để thực hiện ước mơ đời người.

Câu chuyện của anh Nguyễn Thành Nam hôm qua làm mình nhớ lại câu chuyện của lão Đạt Rồ. Nhiều bạn trẻ muốn khởi nghiệp luôn luôn than phiền là hạ tầng công nghệ và hạ tầng hỗ trợ ở VN không "support" các bạn ấy kinh doanh. Câu hỏi là vậy tại sao không đi kinh doanh ở những nơi "support" các bạn ấy như Mỹ, Israel hay Miến Điện, Indo, Thái Lan? Cái chính mình nghĩ các bạn ngại đi ra khỏi cái "vùng tiện nghi" của mình, không có tư tưởng "đập nồi chìm thuyền" khi làm kinh doanh. Cho nên, các bạn ấy sẽ luôn luôn kêu ca là "ruồi nhiều quá" cản trở các bạn ấy thực hiện những ước mơ lớn lao của đời mình. Trong khi hạ tầng thực ra không hề tệ như các bạn ấy muốn người ta nghĩ- một cách đổ lỗi cho sự không thành công của mình (hay thậm chí là không động tay động chân của mình)

Độ bốn năm trước, có một dự án do nước ngoài tài trợ cử người tới phỏng vấn mình về những cản trở của nhà nước đối với ngành truyền thông. Mình liệt kê một số thứ giấy phép, thủ tục hành chính quan liêu, nhưng họ cảm thấy vẫn chưa đủ, cứ gặng hỏi mãi. Mình thú thật là những cản trở đó là có, và khó chịu, nhưng không phải là vấn đề mình quan tâm lắm, và nó cũng ảnh hưởng rất nhỏ đến việc kinh doanh của mình. Mình biết có lẽ ngành của mình không mang tính đại diện, và mình cũng biết sự can thiệp của nhà nước, những thủ tục "hành là chính" đã làm giảm tính cạnh tranh của thị trường. Cái đó khá rõ ràng. Nhưng mình nghĩ, tích cực hơn là thay vì ngồi đó kêu ca, chúng ta nên nhìn nhận nó ở góc độ cơ hội. Hạn chế bao giờ cũng vừa là thách thức, vừa là cơ hội. Tận dụng cơ hội thì phát triển, ngồi đó kêu ca thì bạn bị thị trường loại bỏ, đơn giản thế thôi. Mình tin khi thị trường phát triển đến một mức độ nào đó, nó sẽ tạo sức ép để thay đổi cơ chế và chính sách. Còn nếu các bạn cảm thấy quá khó khăn, đừng kinh doanh ở VN, hãy bán xe máy và đi tới những nơi chào đón bạn